We Are Only Human

Sabi ni Exec Sec Ermita, "We are only human," para ipaliwanag n'ya na wala namang magagawa ang gobyerno sa nangyari sa Maguindanao.

Actually, agree ako sa kanya. Wala nga silang magagawa sa nangyari sa Maguindanao noong ika-23 ng Nob, taong 2009.

Pero, noong ika-22 ng Nob, taong 2009, meron kaya silang magagawa?

Noong ika-23 ng Nob, 2008, meron kaya silang magagawa?

Noong isa-23 ng Nob, 2004, meron kaya silang magagawa?

Wala naman ako sa gobyerno kaya hindi ko masasagot ang mga ito. Pero hindi ko lang kasi maisip:

Bakit nagkalat ang mga firearms sa Mindanao?

Bakit meron pa ring mga private armies ang ilan sa mga tao doon?

May utang na loob ba si GMA nang nanalo s'ya noong 2004 at naka-12-0 ang Team Unity ng administrasyon noong eleksyon ng 2007 sa Maguindanao? Kung meron, paano binayaran, o binabayaran, ni GMA ito?

Paano nagkaroon ng lakas ng loob ang gumawa ng masaker? O maisip man lang na gawin 'yun?

Kung ang kayraming tao, mga kilala pa, ay hindi naprotektahan ng gobyerno dahil "we are only human", paano pa kaya ako, isang pribadong tao na iilan lang ang nagbabasa ng aking blog kaya hindi naman ako sikat? Nakakasiguro ba ako sa aking safety sa bansang ito?

Kung hindi, pwede ba 'wag na lang akong magbayad ng tax?

Moment of Silence

Let us all have a moment of silence for the victims of the Ampatuan (the place where it happened) Massacre.

Let us also pray for the perpetrators of the massacre. Include the government, especially GMA, that they may prevent further killings, something that they could have done had they have the political will.

Finally, let us pray for our country. Let this dastardly deed arouse us to act against violence, and boot out, if not now, at least in the coming elections, those who are involved, in one way or another.

Panalo Si Efren!

Nabasa ko sa site ng CNN na nanalo si Efren Peñaflorida bilang 2009 CNN Hero of the Year. Taped na ang awarding ceremonies at ipalalabas ito sa ika-26 ng Nobiyembre, sa lahat ng network ng CNN. Sana, mapanood ko ito.

Ang pagpili sa parangal na 'to ay ginawa sa pamamagitan ng pagboto sa site ng CNN. 'Pag ganoon, siyempre, hindi tayo pahuhuli. Kitam, si Jasmine Trias umabot ng top three sa American Idol dahil sa Pinoy vote. Maging ang video ng "Ang Huling El Bimbo" ay nanalo MTV's Asian Viewer's Choice Award noong 1997 dahil sa boto ng mga Pinoy. Siguro, kung may Pinoy lang na manlalaro sa NBA, laging nasa first five siya sa All-Star games. Parang si Yao Ming, na laging starting center ng West dahil sa dami ng botong natatanggap n'ya, marahil karamihan mula sa China, kahit na halos hindi s'ya nakakapaglaro dahil laging injured.

Pero, itong kay Efren, nasisiguro kong deserving.

Ilan taon na bang ginagawa ni Efren ang magturo sa mga mahihirap? Labindalawang taon na? At kelan lang nalaman ng buong 'Pinas ang mga pinaggagagawa n'ya? Kun'di pa siya nanominado sa CNN, malamang patuloy pa rin nating hindi madidinig ang kanyang pangalan at mga ginagawa. 'Di tulad ng marami d'yan, na sinisiguro nilang malalalaman ng mga tao ang ginawang pagtulong nila sa mga nasalanta ng Ondoy at Pepeng. "They had their rewards," 'ika nga ni Kristo.

Malaking karangalan din ang ibinigay ni Efren sa bansa sa pagkapanalo n'yang ito. Gaya ng karangalang ibinigay ni Manny Pacquiao. O, baka, mas higit pa.

Kasi, si Manny, swerte, maraming tumutulong sa kanya. Kung wala si Freddie Roach, gagaling ba siya tulad ng galing n'ya ngayon? Kung hindi si Bob Arum ang nag-promote sa kanya, makakakuha ba s'ya ng mga malalaking laban?

Si Efren, ang mga katulong n'ya ay kapwa mga galing sa hirap, mga taong gustong makatulong, hindi lang gustong kumita. At talagang walang pera sa kanilang ginagawa. Hindi pa nakakasakit ng kapwa.

At, higit sa lahat, magagawa natin ang ginagawa ni Efren.

Tayo ba, makaka-akyat ng ring at magiging world champion sa boksing tulad ni Manny?

Kaya, kung tutuusin, mas bayaning tatanghalin si Efren. Kasi, 'yun naman ang dahilan kaya nagkakaroon tayo ng bayani, 'di ba? Para gayahin natin.

Ngayon, wala sanang mag-imbita kay Efren na tumakbo sa darating na halalan. At kung meron man, tumanggi sana si Efren. Mas marami s'yang magagawa sa katayuan n'ya ngayon kesa kung mahalal s'ya.

Marami pa sana akong gustong sabihin tungkol kay Efren, pero, mas maganda ang sinabi ni Conrado de Quiros sa kanyang column tungkol kay Efren. Uulitin ko lang ang sinabi ni G. de Quiros sa huli: "Right now, he’s the best pound-for-pound fighter we have."

Mabuhay ka, Efren!

Logic 101 by Comelec

Na-disqualify ang party list na Ang Ladlad, isang partidong nirerepresenta ang mga bading, tibo, AC/DC, atb., sa dahilang imoral daw sila, at delikado ang mga ganoong tao sa ating mga kabataan.

Hindi na ako magdadagdag pa sa mga usapin kung gaano kakitid ang utak ng mga taga-COMELEC, na hindi maka-Constitution ang kanilang ginawa, sapagka't binase nila ang kanilang desisyon sa Bibliya at Koran. Hindi ko rin dedepensahan ang Ang Ladlad dahil bading din ako, na sa totoo'y hindi (kung naintindihan n'yo 'yun). Pinagtatakhan ko lang kasi ang lohika ng mga taga-COMELEC.

Kung ang isang partido'y initsa-pwera dahil hindi sila magiging magandang modelo sa kabataan, kahit na magsuot sila ng mga yari ni Pitoy Moreno, hindi kaya dapat ding i-disqualify ang mga indibiduwal na hindi rin magiging magandang modelo para sa mga kabataan, kahit magsuot sila ng two-piece?

Halimbawa, si Edu. Kasal s'ya kay Vilma, 'di ba? Pero, hiwalay sila. Tapos, may iba't ibang naging kasama si Edu. 'Di ba ipinagbabawal din sa Bibliya 'yun? Okay lang ba sa COMELEC na ganu'n din ang gawin ng mga kabataan, na ipagbaliwala nila ang sagrado ng kasal?

O kaya si Trillanes. 'Di ba imoral din 'yung pagrerebelde sa Presidente, lalo na't isa s'yang sundalo? At ang mas mabigat pa roon, medyo natakot ang maraming investors na magpunta sa atin. Dahil doon, directly or indirectly, bumaba ang ating ekonomiya, may mga nawalan ng trabaho, at may mga nagutom. 'Yung pahirap na sinakit ng ating kababayan dahil sa ginawang pagrerebelde ni Trillanes, 'di ba imoral 'yun?

Tapos, pati itong sina Querubin at Danny Lim tatakbo.

O kaya ang isang tulad ni Jalosjos? O ni Mikey Arroyo? O iba pang ginagamit ang kapangyarihan upang gawin nila ang nais nilang gusto, tulad ng pag-re-rape, pagnanakaw, o pagpatay?

Ewan ko, simple lang akong tao. Ang alam ko kasi, 'pag may isang rule na in-apply mo sa isang tao, o grupo ng tao, dapat i-apply mo rin 'yun sa iba. Kun'di, diskriminasyon 'yun, namimili ka, at hindi makarapatan. Lalo na kung ang dahilan ay tungkol sa moralidad. Kasi, imoral din ang diskriminasyon. Ang Diyos mismo, hindi namimili. Sinabi sa Bibliya na "pinasisikat Niya ang araw sa mga masasama at mabubuti, at pinadadalhan ng ulan ang mga makatarungan at 'di-makatarungan" (Mt. 5:45).

Ngayon, kung sisiguruhin ng COMELEC na walang dayaang mangyayari, ni isang katiting, kahit na sa pinakaliblib na baranggay, baka may karapatan silang maging self-righteous.

Pero, kung tatanggap din sila, kung magiging corrupt din sila, hindi rin sila magiging magandang modelo para sa mga kabataan, kahit wala silang suot. At sasabihan ko sa mga miyembro ng Ang Ladlad na lagyan ng mga mabibigat na bato sa mga leeg ng mga taga-COMELEC at itapon ang mga ito sa dagat.

'Yun, nasa Bibliya din 'yun.

Panalo Ulit Si Pacquiao!

Yehey! Panalo na naman si Pacquiao.

Mga pasado alas-kwatro na ng hapon ko ito nakita. Kaso, mga alas-dos ko nalaman ang resulta. Ibinalita na kasi ng ABS-CBN, habang pinapalabas ang pelikulang "My Big Love" nina Toni Gonzaga at Sam Milby; samantala, panay supporting bouts pa lang ang nasa GMA.

"Bastos," wika ng aking pinakamamahal na asawa, hindi dahil gusto n'yang manood ng laban, kun'di, wala pa nga sa kabilang channel sinabi na agad ang panalo.

Marahil nga, maraming mga tatay ang nainis. Hindi naman lahat ng tao nasa-SM para manood. Hindi lahat may Watchpad o cable. Although, marami na ang may TV, nguni't dahil wala pa ang laban ni Pacquiao, pinagbigyan muna ang mga nanay na manood sa kabilang channel. 'Yun nga lang, nawala na ang excitement dahil sa ginawa ng Kapamilya. Marahil, wala silang puso =).

Siguro, sa susunod na magkaroon ng pelikula ang Star Cinema panonoorin ko agad at sasabihin ko sa madlang pipol kung ano ang ending.

Pero, mabalik ako kay Pacquiao.

Sa totoo lang, medyo na-bore ako sa laban. Siguro, dahil alam ko na nga ang ending. O, siguro, sobrang nadomina ni Pacquiao and laban. O baka dahil na rin masyadong umiiwas si Cotto.

Sa ikatlo't ikaapat na rounds tumumba si Cotto. 'Kala ko katapusan na n'ya. Ay, hindi pala. Kasi, sabi ng ABS-CBN, umabot ng twelve rounds ang laban. Kaya't alam ko na babangon pa ulit si Cotto upang lumaban.

May mga malalakas na suntok din si Cotto. Halata 'yun kung, pagkatapos masuntok, parang susuntukin ulit ni Manny ang parte kung saan s'ya tinamaan. Para bang 'yung may hang-over; iinom (o susundutin) ng beer ang kalasingan para mawala ang sakit ng ulo.

Pero, pagdating na ng kalahatian, parang wala na ang lakas ni Cotto. O sadya lang talagang matibay si Pacquiao. Kasi, parang hindi na iniinda ang mga tama sa kanya ni Cotto. Parang sinasabi ni Manny, "Sabayan na lang tayo ng suntok, tignan natin kung sino ang mas matibay."

'Pag dating nga ng mga huling rounds, nagpapasuntok na si Pacquiao, lumapit lang sa kanya si Cotto. Masyado kasing tumatakbo ang huli.

Sa kalaunan, itinigil na ng referee ang laban. May mga nagsasabing huli na nang ginawa ng referee 'yun. Sa aking palagay, hindi pa naman lupaypay sa suntok si Cotto. Siguro, naisip ng referee na hindi na mananalo si Cotto. Una, ayaw na ring lumaban ni Cotto. Ibinababa na nga ni Pacquiao ang kanyang mga kamay, o kaya'y tatayo at tatakpan ang mukha't sikmura, lumapit lang at sumuntok ang kalaban. Ikalawa, kahit lucky punch, hindi mapapatulog ni Cotto si Pacquaio. Naibigay na lahat ni Cotto, pero parang bale-wala kay Pacquiao. Ikatlo, masyadong malayo na sa score si Pacquiao. Kahit maka-dalawang ulit pang bumagsak si Manny sa round na 'yun, hindi pa rin mananalo si Cotto sa laban. Parang 'yung mercy rule sa baseball: 'pag ang isang koponan ay lamang ng sampu o mahigit na runs sa kalaban, uwian na.

Ngayon, hindi na nalimutan ni Pacquiao ang pumunta sa isang kanto, lumuhod at magdasal. 'Di gaya noong laban n'ya kay Hatton. Sinabihan pa s'yang lumuhod bago n'ya ginawa 'yun. Siguro, nagulat din si Manny dahil natapos agad ang laban nila ni Hatton. Kaya, hindi n'ya tuloy alam kung ano ang gagawin n'ya.

Pero, ngayon, nagdasal talaga s'ya. Medyo matagal-tagal din s'yang nakaluhod. Alam n'ya kung ano ang ibig sabihin ng pagkapanalo na 'yun. At hindi 'yun tungkol sa pera. Sigurado ako, nagpapasalamat s'ya dahil hindi n'ya nabigo muli ang mga Pinoy.

At tayo naman, tuwang-tuwa.

Ngayon, kung sana, 'yung mananalo sa darating na eleksyon ay tutularan si Manny.

Na inuuna muna ang mga kababayan bago ang perang kikitain n'ya.

Speculation

Minsa'y may pinuntahan akong isang site, tungkol kay Chiz. Doon, ako'y nag-comment, karamihan tulad ng isinulat ko sa isang post. Nagtatanong o naghahaka-haka sa kung ano ang maaaring mangyari sakaling tumakbo't manalo si Chiz sa pagkapangulo. May sumagot naman, si Hyden Toro (I like the name) sa aking kumento, at sinabing 'wag ko raw punuin ang aking utak ng mga ispekulasyon.

Napag-isip tuloy ako. Marahil nga, panay ispekulasyon lang ang aking isinulat doon. Hindi nga siguro ako talagang nagtatanong, kun'di'y ipinapakita ko kung ano ang aking palagay kay Chiz at sa kanyang ginawang pag-alis sa NPC.

Pero, naisip ko rin. 'Di ba, sa mga panahon ngayon, panay ispekulasyon lang ang ating ginagawa, dahil hindi pa naman talaga nagsisimulang mangampanya ang mga kumakandidato?

"Susuportahan ko si Noynoy!"

"Kay Erap ako!"

"Iboboto ko si Villar!"

Ano ba ang basehan ng mga ito?

"Kasi, si Noynoy, hindi kurakot."

"Kasi, si Erap, makamasa."

"Kasi, si Villar, aksyon. Isa pa, kapangalan n'ya si Pacquiao."

Gaano kasigurado ang mga supporters na ito sa kanilang mga dahilan? Ano ang mga plataporma ng mga kumakandidato at mga balak nilang gagawin kung sakaling manalo sila? Sana, hindi lang 'yung "susugpuin ko ang kahirapan", o "edukasyon ang aking pagbubuhusan ng pansin", o "tatanggalin ko ang corruption sa gobyerno". Panay mother statements lang ang mga 'yan, 'ika nga. Magandang pakinggan, pero, walak payak na mga hakbang upang matupad ang mga 'yan.

Kaya nga, sa ngayon, panay ispekulasyon lang ating ginagawa kung sasabihin nating iboboto natin ang isang kandidato. Panay haka-haka lang kung ano ang gagawin ng ating paborito. Ang dapat, pagdating ng kampanya, ating pag-aralang mabuti at kilalanin ang mga tumatakbo. Nang sa ganoon, sa araw ng eleksyon, alam na natin ang mga hakbang na gagawin n'ya 'pag siya ay naupo na sa pwesto.

Pero, sana, ang mga kumakandidato, ipa-alam talaga nila ang kanilang plataporma ang mga hakbang nila na konkreto at magagawa.

Kun'di, pagdating ng araw ng eleksyon, baka panay ispekulasyon pa rin ang gagawin nating mga botante.

Hindi Ka Nag-iisa - The Video

Napanood ko, sa wakas, ang infomercial(?) ni Noynoy. Noong una, hindi ko alam tungkol saan 'yun. 'Ni hindi ko napansin na si Regine pala ang kumakanta. 'Kala ko nga, bagong pakulo ng ABS-CBN, parang 'yung mga dati nilang advertisements. Inumpisahan ba naman ni Boy Abunda. Tapos, biglang lumabas si Ogie A. At nang narinig ko kay Regine 'yung mga katagang "Hindi ka nag-iisa", at "Ipagpatuloy natin ang laban nina Ninoy at Cory" (or something like that) alam ko na kay Noynoy ito. Siyempre, hinintay ko kung kelan lalabas si Kris.

Ang gusto kong parte doon ay 'yung nasa burol si Noynoy, maraming nakapaligid, may mga dalang sulo, at sa likod ay nagbubukang-liwayway. Kung sino man ang cinematographer noon, dapat mabigyan siya ng FAMAS award.

Kaso, medyo na-disturb ako sa infomercial na 'to. Natanong ko tuloy sa aking sarili, "Game na ba?"

Ang ibig kong sabihin, umpisa na ba ang campaign season?

Dati, gusto ko si Villar. Galing kasi s'ya sa Las Piñas.

Hindi ko po pinaiiral ang regionalism. Sa katunayan, taga-Parañaque po ako, na kung i-abbreviate ay P'que.

Gusto ko lang kasi ang ginagawa ng mga Aguilar at Villar sa Las Piñas. Kung nagawa nila ang mapalinis at mapaayos ang lugar na 'yun, baka, kako, magawa din nila sa 'Pinas. 'Yung parang sinasabi ng infomercial ni Binay, na tungkol naman sa Makati.

Pero, nalilihis ako. Balik tayo kay Villar.

Nawalan ako ng gana kay Villar, hindi noong dumikit siya ay Willie Revillame, kun'di noong naglabas siya ng infomercial - na akala mo'y coño, 'yun pala'y laking-Tondo - na hindi pa simula ang campaign period.

Hindi electioneering 'yun, at bawal ang mangampanya kung wala pa sa panahon? Hindi ba ang penalty noon ay disqualification?

Maaaring sasabihin ni Villar na hindi naman s'ya nangangampanya, dahil hindi pa naman n'ya isinasaad ang kanyang plataporma (meron kaya s'ya, kahit sa tamang panahon na ng pangangampanya?) o kaya'y hindi pa n'ya sinasabing, "Iboto n'yo ako!" Kaya, kung tutuusin, hindi pa siya nangangampanya.

Eh, para saan ba 'yung kanyang infomercial na 'yun? Bakit ipinalabas 'yun? Wala lang? 'Di ba, ultimately, ang objective noon ay para iboto siya?

O, 'di ba pangangampanya 'yun?

"Hindi nga," madiing sasabihin ng taga-suporta ni Villar. Sige, legally, hindi 'yun pangangampanya. Pero, in essence?

Kumbaga, parang 'yung tanong na, "It is legal, but is it moral?"

Kaya ako na-disturb sa infomercial ni Noynoy. Bakit 'yun ginawa? Para ipakita na siya lang ang nakapag-unite sa mga Kapuso't Kapamilya? Na kung nagawa n'ya 'yun sa showbiz, magagawa n'ya 'yun sa Pilipinas?

O, baka, natatakot siya na maunahan siya ng ibang kandidato para sa suporta ng mga artista, tulad nina Dingdong at Marianne? Buti pang makuha na ang suporta nila bago pa may makakuhang iba.

Kaso, gan'un pa rin ang aking tanong, "Is it moral?"

Kung ang isang maliit na law, tulad n'yang electioneering, na nalulusutan, at parang walang konsiyensyang lusutan, paano kaya ang mga iba pang mga batas?

Kung ang isang maliit na bagay ay binale-wala, paano pa kaming maliliit na tao? At hindi 'yung kulang sa tangkad ang ibig kong sabihin dito.

'Ika nga ni Kristo, kung hindi ka mapagkakatiwalaan sa mga maliliit na bagay, paano ka mapagkakatiwalaan sa mga malalaking bagay?

Tuloy, ngayon, parang hindi na ako nagsisisi na hindi ako nakapagpa-rehistro para sa darating na eleksyon.

Family Minute - What will your kids remember about their childhood?

NOTE: Subscriber ako sa isang newsletter, Family Minute, kung saan may mga maiikling mensahe, nguni't puno ng insights. Isa dito ay ang sumusunod na artikulo. Nawa'y magustuhan n'yo, at mag-subscribe na rin kayo.

What will your kids remember about their childhood?

Will they cherish the trip to the theme park, the Xbox360, PS3, or the cell phone you bought them? Or will they remember dad cooking pancakes for them, wrestling with them on the floor... and mom writing those special notes for their lunchboxes, or cheering for them at their games? Our children won't reminisce about big events and big-ticket items. Rather, their hearts will be warmed by memories of the love, caring and companionship you showed them day-to-day. Those are the things that will make a lasting impression they will carry with them into the future.

Rhetorics 101 by Chiz

Tumiwalag si Chiz sa NPC, Nationalist People's Coalition, at hindi National Power Corporation, although parehong naghahangad sa power, noong isang linggo. Kagulat-gulat ang ginawa nito ni Chiz. Ang isang dahilan, ayon sa kanya, dapat daw ang isang presidente ay hindi kaanib ng isang partido, nguni't ang "partido lamang dapat nya ay Pilipinas at ang kanyang mga kapartido ay lahat ng Pilipino".

Waw! Hebi, mein! Hindi ko alam kung naiintindihan ni Chiz ang kanyang sinasabi, much less ang kanyang ginagawa. At hinahamon pa n'ya ang kanyang mga kalaban na tumiwalag din sa kani-kanilang partido.

Bakit naman sila susunod kay Chiz? Parang sinabi mong naghamon si Bin Laden kay Obama na itapon ang kanilang mga armas at magsuntukan na lang sila. Sa pelikula lang nangyayari 'yun. At kadalasan, 'yung mga naghahamon ng ganoon ay may nakatagong maliit na baril sa kanilang sumbrero.

Kaya hindi ko maintindihan ang dahilan kung bakit ginawa ni Chiz 'yun.

Una sa lahat, ano ba ang ginawa ng partido para sa isang nakaluklok na sa pwesto? Meron bang nangyari na kinampihan ng isang presidente ang kanyang ka-partido kung wala namang ganansya para sa pangulong ito? May partido bang sinalungat ang nakapwesto, at sinundan naman ng huli? Si Marcos, nang hindi sumunod sa kanya ang Nacionalista Party, nagbuo ng panibago, ang KBL.

O, sige, wala pa ngang presidente ang naging beholden sa kanyang partido. Baka, iniisip ni Chiz na siya ang magiging una, kung saka-sakali. Kaya, sumibat na siya sa NPC at baka hindi siya maka-hindi sa kanyang ka-alyansa. Kumbaga, alam mong magkakasala ka kung panonoorin mo ang video nina Hayden at Katrina kaya magpupunta ka na lang sa canteen habang ang mga ka-opisina mo'y nanonood noon. Iwas temptation, 'ika nga.

Ikalawa, sinasabi naman ni Chiz na kahit noon pa man ay hindi siya na-impluwensiyahan ng partido tungkol sa mga desisyon n'ya habang s'ya ay nasa Konggreso.

Ngek! Ibig ba n'yang sabihihn na kung magiging presidente na siya't kasapi pa rin siya sa isang partido, madali na siyang ma-i-impluwensiyahan nito? Ano pinagbago? 'Yung posisyon? Na hindi na siya ang Chiz na kilala ng bayan noong nasa Konggreso siya sa sandaling maging presidente na siya ng bansa?

Marahil tama si Patricia Evangelista, na hindi naniniwala si Chiz na magkakaroon siya ng malakas na conviction kung siya'y naging presidente na, o kaya hindi naman kailangan ng ganung kalakas na conviction habang nasa Konggreso siya.

At paano naman ang perang gagastusin n'ya para sa kanyang pangangampanya? Saan manggagaling 'yun? Sa kanyang bulsa? Kaya n'ya?

At kung hindi n'ya kayang tutustusan ang gastos mula sa sariling bulsa, saan s'ya kukuha? Sa mga donasyon? Mga kaibigan? Mga volunteers?

Paano 'yan? Hindi s'ya tatanaw ng utang na loob sa mga ito? Eh, sigurado namang maniningil ang mga ito.

Lalim, 'pre. Maganda kung magagawa n'ya 'yun. Kaso, ayaw ko 'atang ipagsapalaran ang anim na taon para lang malaman kung tunay na hindi s'ya matatali sa mga taong tumulong sa kanya.

Tungkol naman sa pagkikipagsapalaran, isang malaking sugal ang ginawa ni Chiz. Bagong pulitika ang kanyang inihahain. At isinasama pa ang buong Pilipinas sa kanyang adhikain. Nguni't kailangan nating suriing mabuti ang kanyang sinasabi. Baka retorika lang ang ating naririnig, salita lamang, walang laman, walang aksyon dahil hindi ma-a-aksyonan.

Ang problema, marami ang mag-aakalang tama s'ya.

Undas

Araw ng Patay ngayon, o 'yung tinatawag na Undas. Sa totoo lang, kamakailan ko lang narinig ang salitang 'yun, Undas. Parang "Hudas". Noong mga nakaraang taon kasi, 'pag dumarating ang November 1, ang naiisip kong salita ay "Bakasyon".

Bihira na akong dumalaw 'pag araw ng Undas. Masyadong ma-trapik, 'di lamang papunta ng sentimeryo...sertemenyo...sermentenyo...pantyon, kun'di maging sa loob nito. Ang hirap pang humanap ng paradahan; baka mabaril lang ako, tulad ng nangyari doon sa buntis, may ilang taon na ang nakakaraan.

Hindi rin ako nakakauwi ng probinsiya. Kaya, ang huling dalaw ko sa libingan ng aking mga lolo't lola ay noong inilibing sila.

Kadalasa'y 'yung susunod na linggo na lang kami dumadalaw. Okay, naman daw 'yun; makakatanggap pa rin kami ng plenary indulgence.

Naalala ko noong bata pa ako nang sumasama ako sa aking Nanay para maglinis ng pantyon ng aking lolo. Sobrang init 'pag nagpupunta kami doon. Sa katunayan, sa sobrang init ng araw, natutunaw at bumabaluktot ang mahahabang kandila na itinitirik namin.

'Pag sumasama naman ako sa aking lola sa Chinese Cemetery, nakikita ko ang mga pagkaing iniiwan ng mga dumadalaw doon. Alam ko namang para sa mga patay nila 'yun, at hindi para sa kanila. Lechon at Tanduay kasi ang kinakain at iniinom ng mga dumalaw.

Ngayon, 'di na kailangang magdala ng pagkain sa senti...pantyon. Marami na'ng fastfood restaurants ang nagtayo ng kanilang mga ad hoc branch doon, tulad ng McDo, Jollibee, Shakey's, atb. Dati kasi, mga maliliit na stalls lang ang makikita mo, kung saan ang ibinebenta'y mga sandwich, softdrinks, chicheria, at kendi. Ngayo'y natabunan na sila ng mga naglalakihang food chains.

Maganda talaga ang ugali nating dalawin at alalahanin ang ating mga yumao. Pero, sana, 'wag lang minsan isang taon, o kung kanilang kaarawan, o kung kanilang kamatayan, o kung bago tayo ikasal. Kailangan nila ang ating dasal. At kung umakyat naman sila sa langit, tayo naman ang kanilang ipagdarasal. Very effective ang kanilang mga dasal pagnagkagayon, gaya ng effectiveness ng mga intercession ni Saint Jude.

Pero, siyempre, mas maganda kung habang buhay sila, inaalala na natin sila, dinadalaw, inaalagaan, nililinisan, pinapaganda, at kung ano-ano pa na ginagawa natin sa mga libingan. 'Wag lang natin silang tirikan ng kandila, maliban na lang kung bertdey nila.

At kung mamatay na sila, hindi tayo manghihinayang sa mga nagdaang panahong pagsasama natin sa kanila. At hindi 'yung parang tayo'y naghahabol-habol.